Już w połowie grudnia 2016 roku na wysepce u zbiegu ulic Kościuszki i Moniuszki, zamontowany został stary, mierzący 3 metry wysokości młot hutniczy. Urządzenie, które kilkanaście lat wcześniej pracowało w Hucie Batory, zostało wyprodukowane w 1960 r., w bytomskiej Hucie Zygmunt. Pojawienie się w tym miejscu postindustrialnego eksponatu miało nie tylko nawiązywać do hutniczej przeszłości Chorzowa, ale także zwiastować utworzenie w mieście Muzeum Hutnictwa.
Po wielu latach starań, inwestycja w końcu się rozpoczęła. Prace są realizowane przez chorzowski urząd miasta, razem z Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu. Muzeum powstaje w kompleksie budynków należących do dawnej elektrowni Huty Kościuszko. Obiekty zostały już wcześniej częściowo wyremontowane, czasowo pojawiły się w nich również pierwsze eksponaty. Niektóre z nich, jak choćby młot parowy firmy Brinckmann & Co z 1898 r., czy twardościomierz Brinella firmy Alpha z 1905 r., mogliśmy oglądać m.in. podczas Industriady, lub wystaw World Press Photo.
Po placu budowy oprowadzał nas Henryk Mercik. Na samym początku spytaliśmy go o to, jak ocenia postępy w realizacji tego wielkiego przedsięwzięcia. - Trwa początkowy etap inwestycji, ale pierwsze efekty są już widoczne. Prace ciężkie, bardzo niewdzięczne, polegające na rozebraniu zewnętrznych przybudówek, które pojawiły się tu w okresie powojennym, mamy już za sobą – zaznaczał miejski konserwator zabytków.
Poddawane modernizacji obiekty początkowo produkowały energię elektryczną nie tylko na potrzeby huty, ale również – niewielkiego wówczas – miasta. - Obok hali znajduje się budynek z 1895 roku, który początkowo pełnił rolę elektrowni. Później wybudowano połowę obecnej hali, a następnie kolejną część. Szybko okazało się jednak, że nawet tak duża konstrukcja jest niewystarczająca. Na tym przykładzie widać, jak dynamiczny był wówczas rozwój przemysłu – przekonywał Henryk Mercik.
Część eksponatów, jakie będzie można oglądać w tym miejscu, pochodzi z muzeum zakładowego Huty Batory. Są to m.in. przyrządy pomiarowe elektryczne i laboratoryjne, a także zegary, modele maszyn, elementy wyposażenia działów łączności, administracji, konstrukcyjnego oraz fotograficznego. Na rzecz muzeum przekazane zostały również dokumentacje historyczne w postaci zdjęć, archiwaliów i korespondencji, a także meble i obrazy. Niektóre z nich były prezentowane podczas wystaw organizowanych w muzeum przy ul. Powstańców.
W ramach inwestycji całkowicie wyremontowana zostanie ponad stuletnia hala. Na cele kulturalne zaadaptowana zostanie też przybudówka. W liczącym 2,5 tys. metrów kwadratowych kompleksie znajdzie się wystawa dot. historii hutnictwa. - W miejscu, gdzie kiedyś stały kotły, powstanie zaplecze biurowe, sanitarne, zlokalizowane zostaną tu również kasy, ale też sala multimedialna, gdzie będzie można obejrzeć bardzo interesujące, historyczne nagrania filmowe, pokazujące jak dawniej działało hutnictwo – przekonywał miejski konserwator zabytków.
Jednocześnie trwają prace w historycznej, dużej i małej hali. - Tutaj roboty są nieco dalej posunięte, ponieważ już kilka lat temu wyremontowany został dach, a zwieńczenia łukowe otworów okiennych, podobnie jak inne fragmenty konstrukcji, odzyskują pierwotny wygląd. Proszę spojrzeć, już w tej chwili wygląda to jak świątynia przemysłu. Powrócił dawny kształt bramy, zniknęły szpecące przybudówki, elewacja została wyczyszczona, a obecnie trwają przemurowania i uzupełnienia cegieł. To żmudna, konserwatorska praca, ale uzyskane efekty, są jej warte – mówił Henryk Mercik.
Przechodząc przez plac budowy można było obserwować roboty polegające na skuwaniu wewnętrznej posadzki. Tam znajdą swoje miejsce największe eksponaty. - Posiadamy ich jedenaście - są to młoty, prasy, posiadamy też fragment linii walcowniczej. To miejsce jest bardzo interesujące. Znajdujemy się w sercu dawnej huty. Niektórych zakładów, takich jak choćby stalownia, już tutaj nie ma, ale nieopodal wciąż działa walcownia i kuźnia, która jest miejscem niezwykłym, ponieważ nadal pracują tam ponad stuletnie młoty – zdradzał Henryk Mercik.
Przyglądając się ścianie bocznej hali dawnej elektrowni, można w niej dostrzec niemal całą historię tego obiektu. - Zauważymy tu liczne przeróbki, obrazujące różne sposoby użytkowania budynku. W tym miejscu tętniło przemysłowe życie, a co za tym idzie, modyfikowano je ze względu na doraźne potrzeby zakładu. Takich obiektów jest na Górnym Śląsku coraz mniej. Kiedy byłem dzieckiem, wydawało mi się, że są wiecznotrwałe, ale w pewnym momencie, zaczęły błyskawicznie znikać. Teraz pozostało nam już tylko pielęgnowanie pamięci po nich – mówił Henryk Mercik.
Według miejskiego konserwatora zabytków, powstające muzeum będzie wspaniałym pomnikiem, przypominającym o latach świetności przemysłu na Górnym Śląsku. - Chorzów zrodził się przede wszystkim z hutnictwa, więc jest to idealne miejsce na taką inwestycję. Huta dała nazwę miastu Królewska Huta. Reden, którego pomnik stoi przy rynku, jest ojcem chorzowskiego hutnictwa i górnośląskiego przemysłu. To jego decyzja sprawiła, że ta huta powstała, dając początek wspaniałemu miastu, które do dziś nosi pewien ładunek swojej świetności – przypomina Henryk Mercik.
Mimo że do zakończenia prac pozostało jeszcze wiele miesięcy, to obiekt już teraz wzbudza spore zainteresowanie. Nie tylko wśród mieszkańców regionu, czy nawet kraju, ale także osób spoza jego granic. W tym tygodniu z wizytą na placu budowy przybyli dyrektorzy belgijskich muzeów przemysłowych. Jak przekonywali, powstające w Chorzowie muzeum, zrobiło na nich bardzo dobre wrażenie.
Cała inwestycja kosztować będzie ponad 32 miliony złotych. Na jej realizację pozyskano 15 milionów złotych dofinansowania. To najwyższa dotacja unijna na cele kulturalne w całej historii naszego miasta. Nowe oblicze zyskają nie tylko zabytkowe budynki, ale również przestrzeń, która je otacza. Zakończenie prac jest planowane na koniec 2019 roku.
Napisz komentarz
Komentarze